top banner 03

book sample2

diathesima2

 

Ο δέκατος μετά Χριστόν αιώνας βρίσκει τους πολιτισμούς του Βυζαντίου και της Κεντρικής Ασίας στο απόγειό τους.
Στην περιοχή της Σογδιανής γύρω από τον ποταμό Ιξό (τον σημερινό Αμού Νταρία), η Σαμαρκάνδη, η Μπουχάρα, το Χαρτζού και άλλες πόλεις σωρεύουν πλούτο, ευημερούν και αναπτύσσουν όλες τις τέχνες. Η Βυζαντινή αυτοκρατορία βρίσκεται επίσης στο απόγειο της ευημερίας της, με την Κωνσταντινούπολη να είναι το «Παρίσι» της εποχής.

Η ανάπτυξη των τεχνών απαιτεί και επιβάλει αλλαγές και στη μουσική πράξη. Τα νυκτά χορδόφωνα, με την περιορισμένη διάρκεια του ήχου που παράγουν και την αδυναμία να εκτελούν τις νότες ενωμένες, θέτουν περιορισμούς στη μουσική έκφραση, περιορισμούς που πρέπει να ξεπεραστούν. Αυτό επιτυγχάνεται με την εφεύρεση της χρήσης του δοξαριού.

Η χρήση του δοξαριού γεννά στο Ισλάμ την οικογένεια του τοξωτού ραμπάμπ. Ένα όργανο με μία έως τρεις χορδές, καπάκι από δέρμα και δύο μορφές: μία με μακρύ βραχίονα σαν ραβδί και θολόσχημο ή κιβωτιόσχημο ηχείο, και μία φιαλόσχημη μορφή χωρίς σαφή διαχωρισμό βραχίονα και ηχείου.

Στο Βυζάντιο, αντίθετα, επικρατούν αχλαδόσχημα ή οκτάσχημα τοξωτά με κοντό βραχίονα, καπάκι από ξύλο και τρεις έως πέντε χορδές, τα οποία ονομάζονται λύρες. Τα οκτάσχημα βυζαντινά τοξωτά εξελίσσονται γρήγορα στο σημερινό βιολί, το οποίο εκτοπίζει στην Ευρώπη τα υπόλοιπα τοξωτά. Αντίθετα, η τρίχορδη αχλαδόσχημη βυζαντινή λύρα, καθιερώνεται ως λαϊκό όργανο στον Ελλαδικό και ευρύτερο Αιγιακό χώρο, και διατηρεί την αρχική μορφή της και κυρίαρχη παρουσία έως τις αρχές του 20ου αιώνα. Σημαντικές μετατροπές στη βυζαντινή αχλαδόσχημη λύρα εισάγονται μόνο στην Κρήτη, τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, με αποτέλεσμα τη σημερινή «σύγχρονη λύρα της Κρήτης».

Αυτός ο ιστότοπος ακολουθεί σε αδρές γραμμές τη δομή και το περιεχόμενο του βιβλίου «Η λύρα της Κρήτης και του Αιγαίου», τολμώντας μία ιστορική αναδρομή στη βυζαντινή λύρα, από τον 10ο αιώνα έως σήμερα. Η προσπάθεια αυτή επικεντρώνεται κυρίως στα οργανοποιητικά χαρακτηριστικά της λύρας της Κρήτης και του Αιγαίου, από τον 17ο αιώνα έως σήμερα, παρέχοντας κατασκευαστικά στοιχεία οκτώ αντιπροσωπευτικών οργάνων αυτής της περιόδου.

Το κύριο περιεχόμενο του δικτυακού τόπου είναι η περιγραφή της διαδικασίας κατασκευής της λύρας, με πρότυπο τη σύγχρονη λύρα της Κρήτης και με τη «βήμα προς βήμα» μέθοδο. Η κατασκευή προσεγγίζεται με βάση τις αρχές της Ακουστικής, όπως αυτές εφαρμόζονται στην Οργανοποιία.

Περιέχεται επίσης εκτενής πληροφόρηση για τα εργαλεία και τα υλικά κατασκευής, με επίφαση στο ξύλο.